تماس با  ماگفتگو  و  مصاحبهمقالاتنقد ادبیداستان ایرانداستان  ترجمهشعر  ترجمهمعرفی شاعرشعر  معاصراخبار ادبیصفحه اول
آدرس ايميلتان را وارد کنيد تا خبر هاي ادبي برايتان پست شود

نشاني ما

iranpoetry(at).gmail.com

 



 


March 2, 2005 06:52 PM

سه شنبه 11 اسفند ماه 83 /8 خبر

كتاب "شاهنامه و ادبيات قزاقي" چاپ شد
خبرگزاري فارس: كتاب "شاهنامه و ادبيات قزاقي" تأليف بولات بك باتيرخان فارغ‌التحصيل دكتراي زبان و ادبيات فارسي دانشگاه تهران با همكاري مركز گسترش زبان و ادبيات فارسي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و انتشارات واژه آرا به چاپ رسيد.
به گزارش خبرگزاري فارس باتيرخان دراين اثر با چهار فصل و يك مقدمه به همراه بخش‌هاي تحليل و نتيجه‌گيري و فهرست منابع و مآخذ جمعا با 242 صفحه مطالب قابل توجهي در خصوص تأثير شاهنامه فردوسي بر ادبيات قزاقي در ماوراءالنهر به چشم مي‌خورد.
باتيرخان كه از اين كتاب به عنوان پايان نامه دكتراي خود دفاع كرده آن را با استفاده از منابع زبان‌هاي فارسي و قزاقي و روسي و ازبكي مطالب تحقيقي خود را تدوين كرده است.
در بخش تحليل و نتيجه‌گيري اين اثر آمده است: ارتباط فرهنگي و ادبي بين ايران و قزاقستان به قبل از ظهور اسلام باز مي‌گردد و تا زمان حاضر كم و بيش ادامه دارد و اين ارتباط خواه مستقيم و يا غيرمستقيم باعث رشد و شكوفايي روابط اجتماعي، سياسي و فرهنگي اين دو ملت شده است.
اين پژوهشگر معتقد است: شاهنامه فردوسي به عنوان شناسنامه حماسي "تاريخي و ادبي ايران" نه تنها در ادبيات قزاقي بلكه در ادبيات كل جهان تأثير به سزايي داشته و مورد استقبال مستشرقين اعم از نويسندگان و شاعران و نمايش‌نويسان و نقاشان قرار گرفته است.
به نظر صاحب‌نظران اين كتاب در حوزه ادبيات تطبيقي به ويژه در تعامل ادبيات فارسي و آسياي ميانه حايز توجه است.
انتهاي پيام/
نمايشگاه شعر مجسم در گالري خاك
تهران- خبرگزاري كار ايران
نمايشگاه" شعر مجسم", مرز باريكي بين ادبيات و هنرهاي تجسمي است.
"محمد حسن عزت زاده", آفريننده اين آثار, در گفتگو با خبرنگار گروه هنر ايلنا, با بيان اين مطلب در خصوص نمايشگاه" شعر مجسم "در گالري خاك گفت: شعر مجسم كه موضوع رساله ليسانس من در دانشكده هنرهاي زيباست, در واقع نگاهي به حروف در شعر است كه من با وفاداري به كلمات از مخاطب خواسته ام, ضمن خواندن حروف به آن هم نگاه كنند. من در اين نمايشگاه با كلمات شعر هيچ شاعري تصويرسازي نكرده ام, بلكه خود تابلوي من," شعر مجسم" است.
وي ادامه داد: من در رساله ام اين كار را به عنوان" مرز باريكي بين ادبيات و گرافيك" معرفي كرده ام و در اين گالري مرز باريكي بين ادبيات و هنرهاي تجسمي است. همچنين در اين نمايشگاه كه با عنوان" در ميان هيچكس است", چهار مجموعه كار شامل" هيچكس"، "من مي خوانم و هيچكس"،" تنها"," مي روم" به چشم مي خورد كه مجموعه" هيچكس"؛ مجسمه اي در 3 متر و نيم در 1 متر و 40 سانتيمتر،" من مي خوانم و هيچكس" شامل سه تابلو در اندازه هاي 70*50 ,مجموعه" تنها" شامل آثاري در اندازه هاي 70*100، 70*50، 40*30 و" مي روم"؛ 3 تابلو در اندازه هاي 50*50 است.
لازم به ذكر است نمايشگاه "در ميان هيچكس "تا 12 اسفند ماه در گالري "خاك" داير است و علاقمندان مي توانند جهت بازديد از اين نمايشگاه, همه روزه از ساعت 17 الي 21 به مكان اين گالري, واقع در دوراهي قلهك، كوچه ژيلا مراجعه نمايند.
پايان پيام
 
ماندگاري شعر دفاع مقدس با تقويت معنايي آن ميسر مي‌شود
خبرگزاري فارس: حميدرضا شكارسري از شاعران معاصر گفت: آثاري كه با همان فرمول‌هاي زمان دفاع مقدس سروده مي‌شود، دچار معضل تك‌معنايي و فقدان زمينه فرا متن شده‌اند. در حالي كه براي ماندگاري شعر بايد آن را از نظر معنايي و درون‌مايه تقويت كرد.
به گزارش خبرگزاري فارس، سومين كنگره فرهنگ و ادبيات شهادت با موضوع جلوه‌هاي شهادت در نقاشي ايران روز نهم بهمن كار خود را شروع كرد و به همين مناسبت شب گذشته، شب شعري با موضوع شهادت و عاشورا در موزه شهداي بنياد شهيد انقلاب اسلامي برگزار شد.
در اين شب شعر عليرضا قزوه، حميدرضا شكارسري، مرتضي اميري‌اسفندقه، هادي خورشاهيان و تعدادي از اعضاي انجمن ادبي مركز دانش پژوهان شاهد حضور داشتند و در همين موضوع شعرخواني كردند.
حميدرضا شكارسري، شاعر معاصر در سخناني با موضوع آسيب‌شناسي شعر عاشورايي و شهادت در آثار شاعران معاصر گفت: هر اثر هنري از جنبه‌هاي ظاهري، دلالت موضوعي و درون‌مايه با معنا برخوردار است.
وي افزود: زماني كه نويسنده در مرحله دلالت موضوعي متوقف شود، شعر تك صدا و تك معناست و تنها اثر شعريت دارد، در اين مرحله اثر ظرفيت خوانش و تاويل ندارد، در حالي كه براي ماندگاري شعر بايد آن را از نظر معنايي و درون‌مايه تقويت كرد.
شكارسري معضل شعر متعهد در كشورمان را باقي ماندن آثار بسياري از شاعران در مرحله دلالت موضوعي دانست و افزود: براي شعري كه مي‌خواهد تاريخ نداشته باشد، تك‌معنايي معضل محسوب مي‌شود، چرا كه براي عبور از دروازه‌ زمان بايد از خصوصيت فرامتن برخوردار باشد تا هر مخاطب معناي خاص خود را از آن تاويل كند.
او تصريح كرد: البته برخي آثار مانند دوازده بند محتشم كاشاني، شاعر معاصر دوره صفويه از اين مساله مستثني هستند.
شكارسري گفت: آثاري كه با همان فرمول‌هاي زمان دفاع مقدس سروده مي‌شود، دچار معضل تك‌معنايي و فقدان زمينه فرامتن شده‌اند.
وي يكي ديگر از آسيب‌هاي شعر عاشورا و دفاع‌مقدس را تسلط احساس و فربه شدن وجه سوگ در آثار عنوان كرد و افزود: با چنين شرايطي در اين آثار، ما با شعري سطحي، اشك‌انگيز و سانتي‌مانتال روبروييم.
وي با بيان اين كه وجه سوگ در ادبيات عاشورايي از دوره صفويه بيشتر از قبل فربه شده است، گفت: اين مساله موجب شد كه شاعران از ايجاد فضاي حماسي خود را محروم كرده و اين وجه را در سايه سوگ پنهان كنند.
وي در پايان گفت: اميدواريم كه ادبيات ايران از نگاه‌هاي سياه و سفيد و يك رويه و حتي ايدئولوژيك به پديده بزرگ و به يادماندني عاشورا پرهيز كند و افق‌هاي تازه‌اي را پيش روي ما بگذارد و شعر به مرحله‌اي از رشد برسد كه قابل تاويل به معناهاي متعدد باشد.
گفتني است، نمايشگاهي از آثار هنرمندان ملي ايران در زمينه شهادت و عاشورا نيز در همين مكان تا روز پاياني كنگره 26 اسفند ماه ادامه خواهد داشت.
انتهاي پيام/
 
مصطفي عليپور ـ داور بخش شعر كتاب سال:
داوران تنها قاضيان انتخاب كتاب سال نيستند
پيشنهاد شد كه از اين پس به مجموعه آثار جايزه بدهند، گفتند بررسي مي‌كنيم سرويس: / فرهنگ و ادب - كتاب /

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - كتاب
حكايت حذف تكراري شعر در انتخاب كتاب سال، در دوره‌ي بيست‌ودوم، از حكايت حذف تكراري ادبيات داستاني اين انتخاب هم بدتر بود؛ گويا در مرحله‌ي يك‌چهارم نهايي داوري، آثاري از عمران صلاحي، منصور اوجي، نوذر پرنگ، محمدعلي بهمني، تقي پورنامداريان، حسين منزوي، محمدعلي سپانلو، مشفق كاشاني و پروين دولت‌آبادي حضور داشته‌اند كه هيچكدام حتا به مرحله‌ي نيمه‌نهايي هم نرسيدند؛ چه رسد به آن‌كه در فهرست نهايي برگزيدگان، منتخبي داشته باشند.
يكي از داوران نهايي بخش شعر جايزه كتاب سال در اين‌باره گفت: آنچه تاكيد مي‌كنم اين است كه عموم شعرهايي كه امسال ديدم، خيلي فرماليستي ـ از منظر گرايش به ساخت و صورت ـ بودند و انرژي زيادي از شاعران صرفش شده بود.
مصطفي عليپور در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران گفت: آن بخش‌هايي كه به شهود شاعرانه، ارتباط با مخاطب يا احساس و عاطفه شعري مربوط مي‌شود را در شعرهاي امسال بسيار فقير ديدم. اتفاقا در شعر شاعران بزرگي هم كه من اصلا انتظار نداشتم و اسم نمي‌برم، چنين مشكلي بود.
وي يادآور شد: گمان مي‌كنم كه نام‌ها اصولا در كتاب سال داوري نمي‌شوند؛ بلكه آثار منتشرشده داوري مي‌شوند.
عليپور گفت: من از مرحله مقدماتي تا مرحله نهايي داور بودم و براي هر كدام از آثار نقد و مطلب نوشته‌ام كه احتمالا سر فرصت آن‌ها را منتشر خواهم كرد.
وي با تاكيد اينكه انتخاب نشدن اثري در حوزه شعر مي‌تواند ناشي از فضاي نامطلوب شعر معاصر باشد، متذكر شد: احساس مي‌كنم اصولا در دو دهه 70 و 80 اثر بزرگي نداشته‌ايم كه آن‌را در سطح ملي بتوان ارزيابي و داوري كرد. شاعران بسيار بزرگي داريم؛ ولي آثاري كه اينان خلق كرده‌اند، عموما به سال‌هاي قبل از دهه 70 برمي‌گردد.
عليپور گفت: كتاب سال مشخصا و قاعدتا بايد نماينده بهترين يا ممتازترين اثر در هرحوزه باشد. خب آثار بخش شعر امسال واقعا اينطور نبودند. مشكل ديگر اينكه شاعران ما برخي مشكلات را دارند؛ به‌ويژه در چند سال اخير كه داور بوده‌ام، به اين رسيده‌ام كه عموما به درك ديگري از فرم يا ساخت رسيده‌اند؛ يعني بسياري از توانايي‌هايشان را به صورت و ساختار معطوف كرده‌اند. اين خيلي خوب است؛ اما شعر اصولا يك تجربه شهودي است و آني بايد داشته باشد كه شايد قابل تعريف نباشد.
وي ادامه داد: ‌گمان مي‌كنم كه در شعرهاي امسال واقعا اين موضوع به‌عنوان يك مشخصه خيلي روشن خود را نشان داد.
اين شاعر معاصر توضيح داد: ممكن است شاعران در سال آينده كتابهاي خوبي توليد كنند؛ ولي امسال شعرهايي كه براي داوري آمدند و تقريبا خيلي زياد بودند و حتا برخي تا مراحل بالا راه يافتند، نمره نهايي و يا نمره مؤلفه‌هايي كه در برگه راي بود را نياوردند. چون فقط داوران كه تنها قاضي نيستند و نگاه آنان هم براساس معيارها و مؤلفه‌هايي داده مي‌شود كه در فرم‌هاي دبيرخانه يا كارشناسان كتاب سال نوشته شده است. مثلا «شعر چيزي شبيه مرگ» منصور اوجي يا گزيده اشعار عمران صلاحي و يا مجموعه محمدعلي بهمني از اين دست بودند. اما اين به معناي ضعيف بودن آثار نيست. خيلي از آثار هم مؤلفه اصول ويرايش، صفحه آرايي و صحافي را نداشتند و خب اين امتيازشان را پايين آورد.
مصطفي عليپور در ادامه گفت‌وگو با ايسنا درباره اينكه آيا مي‌توان گفت شعر به نوعي وضعيت مرده رسيده است، گفت: شعر مرده نيست و به هر شكل تحرك خودش را دارد. اين خاصيت هنر است. در دهه 40 و 50 اوج شعر معاصر فارسي بود؛ اما گمان مي‌كنم در اين دوره هم شعرهاي خوب نيمايي گفته شود؛ ولي خب ممكن است در دو سه دهه اخير هم غيبت شعر خوب را ببينيم كه اينها به معناي ضعف نيستند.
وي خاطرنشان ساخت: يعني نمي‌شود گفت كه كاملا راه شعر قفل و بسته شده و به بحران دچار شده است. به هر حال تلاش‌هايي بوده و بزرگان شعر هستند و حضور دارند و به اقتضاي سن و شرايط، دفترهاي جديدشان را چاپ مي‌كنند.
او افزود: كتابهايي هم بوده‌اند كه يك يا دو داور راي مثبت داده‌اند؛ اما بايد طبق آيين‌نامه، مجموع آراي داوران را به‌دست آورند.
عليپور گفت: نام‌هاي رسيده به كتاب سال در بخش شعر نام‌هاي بزرگي هستند؛ اما خب همه مي‌دانند مثلا آثاري كه از مرحوم منزوي اين اواخر ديديم، با آثاري كه او در 10 - 15 سال پيش داشته است، اصلا قابل مقايسه نيست. به هر شكل ما به عنوان داور بايد برپايه مؤلفه‌هايي كه به ما مي‌دادند داوري مي‌كرديم. ما دو سال پيش كتاب آقاي آتشي را داشتيم كه خوشبختانه شرايط به گونه‌اي بود كه موفق شد اين جايزه را بگيرد.
وي ادامه داد: ما به دبيرخانه پيشنهاد كرديم كه با نگاه به مجموعه آثار جايزه بدهد و اين هم به عنوان يك مشخصه مهم براي كتاب سال به حساب آيد؛ مثلا به 40 سال تلاش شاعري عمران صلاحي. شايد اگر اين الگو بشود، مشكل فقدان نداشتن كتاب سال شعر در اين چند ساله حل شود. اين پيشنهاد شده و آنها هم گفته‌اند بايد بررسي شود تا سال آينده.
عليپور گفت: شعر امروز ويژگي‌ها و شرايطي پيدا كرده كه بايد زمان بسيار بگذرد كه بتوانيم برگرديم و آنها را با دقت بررسي كنيم، حداقل نزديك دو سه دهه، و اين خود مشكل ايجاد مي‌كند.
گفتني است: دو داور ديگر كتاب سال در بخش شعر ـ علي موسوي گرمارودي و كاميار عابدي ـ در تماس خبرنگار ايسنا، با ترديد در پاسخ دادن به اين پرسش كه جزو داوران بوده‌اند يا نه، از اظهار نظر در اين‌باره خودداري كردند.
انتهاي پيام
 
 
شاعران تاجيك و افغان در كانون ادبيات ايران شعر مي‌خوانند سرويس: / فرهنگ و ادب - ادبيات /
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
يكصد و دوازدهمين نشست هفته كانون ادبيات ايران شنبه 15/12/83 ساعت 17 در تالار مولوي دانشگاه تهران برگزار مي‌شود.
به گزارش گروه دريافت خبر ايسنا، اين برنامه با حضور چهره‌هاي سرشناس ادبيات فارسي تاجيكستان و افغانستان ازجمله: عسگر حكيم، هارون راعون و نظام‌ قاسم از شاعران تاجيك و محمدرفيع جنيد، عبدالوهاب مجير و عفيف باختري از شاعران افغان برگزار مي‌شود.
علاوه بر اين شفيق پيام ـ رييس انجمن نويسندگان بلخ ـ و ميرسيد فخرالدين آقا ـ محبوب‌ترين منقبت‌خوان آسياي ميانه و افغانستان ـ در اين برنامه حضور خواهند داشت.
انتهاي پيام
 
 
شعرخواني شاعران فارسي زبان غيرايراني در كانون ادبيات ايران
خبرگزاري فارس: يكصد و دوازدهمين نشست هفته كانون ادبيات ايران پانزدهم اسفند ماه ساعت 5 عصر در تالار مولوي دانشگاه تهران برگزار مي‌شود.
به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از روابط عمومي كانون ادبيات ايران اين برنامه با حضور چهره‌هاي سرشناس ادبيات فارسي تاجيكستان و افغانستان از جمله: استاد عسگرد، هارون ‌راعون و استاد نظام قاسم از شاعران مطرح تاجيكستان و همچنين محمد رفيع جنيد، عبدالواهب، مجير و عفيف باختري از شاعران نامدار افغانستان برگزار مي‌شود.
برپايه اين گزارش همچنين شفيق پيام (رئيس انجمن نويسندگان بلخ) و مير سيد فخر‌الدين آقا (بزرگترين منقبت خواني آسياي ميانه و افغانستان) در اين برنامه حضور خواهند داشت.
خاطر نشان مي‌شود كانون ادبيات ايران از تمامي شاعران، دانشجويان و علاقه‌مندان به زبان فارسي جهت حضور در اين برنامه دعوت به عمل مي‌آورد.
انتهاي پيام/
حكايت تكراري حذف شعر در انتخاب كتاب سال و...
دفاعيات داوران بيست‌ودومين دوره سرويس: / فرهنگ و ادب - ادبيات /

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
حكايت تكراري حذف شعر در انتخاب كتاب سال، در دوره‌ي بيست‌ودوم، از حكايت حذف تكراري ادبيات داستاني اين انتخاب هم بدتر بود؛ گويا در مرحله‌ي يك‌چهارم نهايي داوري، آثاري از عمران صلاحي، منصور اوجي، نوذر پرنگ، محمدعلي بهمني، تقي پورنامداريان، حسين منزوي، محمدعلي سپانلو، مشفق كاشاني و پروين دولت‌آبادي حضور داشته‌اند كه هيچكدام حتا به مرحله‌ي نيمه‌نهايي هم نرسيدند؛ چه رسد به آن‌كه در فهرست نهايي برگزيدگان، منتخبي داشته باشند.
///// مرتضي كاخي ـ داور بخش شعر جايزه كتاب سال:
سيستم جايزه دادن و كتاب سال انتخاب كردن سيستم نادرستي است
مرتضي كاخي ـ يكي از داوران بخش شعر اين دوره جايزه كتاب سال ـ در اين زمينه به خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران گفت: در مرحله اول داوري‌ها تعدادي از كتابهاي پرت و پلا كنار گذاشته شدند. به ما گفتند براي اينكه وقت داورها كمتر گرفته شود، اين كتابها را كنار گذاشته‌ايم؛ اما در عين حال گفتند كه اگر مايل باشيم آنها را مي‌توانيم ببينيم.
وي ادامه داد: من در ميان داورها نهايي بودم؛ اما اينكه بعد از من هم توسط ارشاد بازبيني شده باشد را ديگر خودشان مي‌دانند.
او افزود: معتقدم سيستم جايزه دادن و كتاب سال انتخاب كردن سيستم نادرستي است. چون اگر كسي هم انتخاب شود، به حقش صدمه وارد شده است.
كاخي ادامه داد: در كتابهايي كه براي داوري به من دادند، وقتي دقت كردم، كتابي بود در حدود 40 يا 50 صفحه كه آخرين شعرهاي حسين منزوي را شامل مي‌شد كه چاپ نشده بودند و در سال 82 منتشر شده‌اند. پيش خودم به عنوان يك فارسي‌زبان فكر كردم چطور ممكن است در زمينه شعر فارسي، يعني بالاترين و قديمي‌ترين هنرمان كه برجسته‌ترين افراد را براي ما به ارمغان آورده است، چنين كتابي را كه ته‌مانده كارهاي منزوي است به‌عنوان كتاب برگزيده شعر سال در كشوري مثل ايران با اين سابقه ادبيات و چند شاعر بزرگ جهاني معرفي كنم؟
وي با تاكيد بر اينكه سيستم انتخاب كتاب سال و جايزه دادن غلط است، يادآور شد: در يك سال فرض كنيد سايه يا شفيعي كدكني و بهبهاني و دولت‌آبادي و ديگران كتاب منتشر كنند كه در ميان آنها به طور تصادفي چند كتاب خوب پيدا مي‌شود كه يكي دو تايش شايسته است؛ اما حال در يك سال اين اتفاق نمي‌افتد و هيچ كتابي چاپ نمي‌شود و همانطور هم كه مي‌دانيد چند سال است كه ديگر ناشران كتاب شعر در نمي‌آورند و بازار شعر سال‌هاست كساد شده است. ممكن است در اين ميان شاعران جواني با آثار خوبي هم باشند كه كسي مطلع نخواهد شد. پس نظام انتخاب كردن كتاب به اين شكل غلط است.
كاخي با بيان اينكه نظام جايزه كتاب سال چند اشكال دارد، گفت: اول اينكه مثلا جايزه نوبل را به يك كتاب نمي‌دهند؛ بلكه آن كتاب موضوع قرار مي‌گيرد و هدف جايزه دادن به مجموعه آثار آن نويسنده يا شاعر است كه شامل آثار خوب مؤلف هم مي‌شود. اما اگر من به اين كتاب منزوي راي بدهم، يعني به ضعيف‌ترين اثر منزوي راي داده‌ام و چطور مي‌توان اينگونه روش را پذيرفت؟ پس جايزه ندادن به مجموعه آثار يك اشكال عمده دارد و اشكال مهمتر اينكه برخي‌ها در اين جايزه يا شركت نمي‌كنند، يا وزارت ارشاد اثرشان را وارد داوري نمي‌كند.
به عنوان مثال شما كي در كتاب سال ديده‌ايد كه به هـ. الف سايه كه حداقل بهترين غزلسراي معاصر ماست و يا شفيعي كدكني با اثر «هزاره دوم آهوي كوهي» جايزه بدهند؟ ما هم در ميان آن آثار ناچاريم به عنوان بهترين كتاب، انتخابي كنيم. اشكال ديگر اين است كه شعري كه امروز بيشتر مورد توجه بخشي از جوان‌هاست، آن شعري نيست كه اگر يك داور بي‌نظر شعر در يك نگاه جامع‌الاطراف براي تمام شعر معاصر فارسي بخواهد انتخاب كند، واقعا چنگي به دلش بزند.
وي يادآور شد: ولي متاسفانه به گونه زيادي اين افراد سر زبان‌ها افتاده‌اند؛ چه توسط خودشان و چه مجامع ادبي و يا روزنامه‌نويس‌ها.
داور جايزه كتاب سال در بخش شعر متذكر شد: بسياري از كساني كه نقد ادبي و كتاب يا شعر مي‌نويسند برخي‌ها را بي‌جهت بالا مي‌برند و بي‌جهت برخي‌ها را بر زمين مي‌زنند كه بي‌غرض هم نيستند. داور بايستي آدم شجاع و بي‌غرض بي‌نظر و بي‌نياز باشد و هر كدام از آن موارد وجود داشته باشد، داوري تحت تاثير قرار مي‌گيرد.
كاخي با اشاره به وضعيت نامطلوب معرفي شعر و ادبيات فارسي معاصر در برنامه‌هاي راديويي و تلويزيوني خاطرنشان ساخت: وقتي اوضاع ادبي چنين باشد كه مجري برنامه‌اي كه مربوط به نيماست شعر نيما را اشتباه بخواند و همين افراد كه از نقد ادبي ادبيات باستان يا گذشته و معاصر فارسي نمي‌دانند و فقط دنبال هياهوي مطبوعاتي هستند، عده‌اي از جوان‌هاي بي‌گناه را هم به اشتباه مي‌اندازند، چطور مي‌توان يك كتاب شعر مناسب انتخاب كرد؟
مرتضي كاخي به ايسنا گفت: با وجود اين اوضاع يك كتاب را انتخاب كردم و آن كتاب خانم دولت‌آبادي بود. البته شعرهاي نويش چيزي نبود، چون اين كاره نيست؛ اما غزل‌هايش بهتر بود. پس پيش خودم گفتم كسي كه 80 سال عمر دارد و غزل هم مي‌گويد و غزلسراياني مثل بهبهاني و اخوان همه او را مي‌شناخته‌اند و برايش حرمت قايل بوده‌اند، ممكن است در گذشته بهتر از اين غزل گفته باشد؛ و الان كه آمده و كتابش را براي شركت در مسابقه گذاشته‌اند مي‌شود لااقل براي گذشته‌ا‌ش او را انتخاب كرد و مجموعه آثارش را در نظر داشت. پس حداقل بايد كتابي انتخاب شود كه اگر بي‌نظير نيست، كم‌نظير باشد.
وي گفت: پس همان بهتر كه بگويند كتابي كه در خور باشد نبود. چه اشكال دارد؟ حداقل از اين بهتر است كه مثلا كتاب «سواحلي» اخوان را كه ته‌مانده‌هاي شعر اوست انتخاب كنيم، بعد 50 سال ديگر ما را مسخره كنند كه چرا از «زمستان» و «آخر شاهنامه» گذشته‌ايم و به اين كتاب اخوان جايزه داده‌ايم؟! پس اگر بگوييم امسال قابل نبود، خب اين قابل فهم‌تر است. محمدعلي بهمني هم متاسفانه امسال شعرهاي نواش بود كه من نمي‌پسنديدم؛ در حاليكه او غزلسراي درجه يكي است، حالا اين كتابش را داده بودند به دبيرخانه. يا خانمي به نام افسانه يغمايي كه غزل‌هاي خوبي داشت؛ اما اگر كساني مثل سايه در اين رده بودند، من به كتابي كه گفتم، نمره نمي‌دادم.
اين پژوهشگر و سرويراستار گفت: وضع شعرمان مناسب نيست؛ چون شعر نو از سي و چند سال پيش به اين طرف پيشرفتي نكرده است. بعد از انقلاب هم چون انقلاب به‌نوعي بازگشت به هويت ايراني و فرهنگ ملي بود، بنابراين توجه به شعر كلاسيك بيشتر ارايه شد؛ تا شعرهاي نو. به‌نوعي شعر امروزي چون چندان صاحب انديشه نيست، زياد مورد توجه نيست و حالات عاطفي و شخصي در آن هست. بنابراين اگر جايزه نمي‌برد، به علت اين است كه شعر پريروزي و ديروزي ايران آمده و جايش را گرفته است.
///// ضياء موحد ـ از داوران بخش شعر جايزه كتاب سال:
نسبت به تمام جوايز اعتراض دارم
تقديري‌ها را در كتاب سال امسال بايد اعلام مي‌كردند
ضياء موحد درباره برگزيده‌ نشدن كتاب‌هاي شعر در جايزه كتاب سال گفت: من نسبت به تمام جوايزي كه در داخل كشور مي‌دهند و آنهايي هم كه نهادهاي خصوصي دارند ـ كه اين‌همه به آنها اميدوار بودم ـ اعترض دارم.
اين شاعر و پژوهشگر فلسفه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران ‌اظهار كرد: چه به جايزه كارنامه و چه جايي كه به شعر رؤيايي و بقيه هم جايزه دادند، معترضم. من معتقد نيستم كه انتخابهايشان دقيق بوده است. حالا هم مهم نيست؛ براي اينكه سليقه‌هاي مختلف وجود دارد.
موحد يادآور شد: اما مشكل كتاب سال اين است كه تقديري‌ها را اعلام نمي‌كند. من به آنها گفتم كه منصور اوجي امسال اثرش جزو تقديري‌هاست و بايد اين را اعلام مي‌كردند.
وي گفت: اينها تبليغتشان اشتباه است و تا جايي كه به من مربوط مي‌شود و مي‌توانم اظهار نظر كنم، پيشنهادم اين بود كه به خانم بهبهاني كتاب سال داده شود و آقاي اوجي هم به عنوان تقديري معرفي شود. براي اينكه بهبهاني مقامش در شعر معاصر مشخص است و نمي‌شود كه ما دو تا كتاب سال داشته باشيم. حالا چرا حتا تقديري‌ها را اعلام نكردند، من نمي‌دانم.
وي افزود: من در دوره اول داور بوده‌ام؛ اما در مرحله‌اي كه فرم داوري در اختيار داوران قرار مي‌گرفت، نبوده‌ام و آن فرمها را دريافت نكرده‌ام؛ ولي نظرم اين بود كه يكي كتاب سال شود و يكي هم تقديري. خانم بهبهاني را لابد به دلايل سياسي نمي‌توانند انتخاب كنند، خب به من چه؟ من هميشه از اول به آنها گفته‌ام كه آقا جان شما از فكر جايزه دادن به شعر و ادبيات بياييد بيرون، شما مشكلات سياسي داريد، ما چه كار كنيم؟
وي درباره راي ساير داوران گفت: من اصلا آنها را نديده‌ام و اصلا نمي‌دانم چه كساني در بخش شعر داور بوده‌اند كه بدانم چه نظري داشته‌اند. ظاهرا برگزاركنندگان چون نظر مرا مي‌دانستند، در مراحل ديگر داوري به من كاري نداشتند؛ چون كتاب خانم بهبهاني را كه نمي‌توانستند انتخاب كنند و كتاب اوجي را هم لابد بقيه همين نظر را داده‌اند.
////// مصطفي عليپور ـ داور بخش شعر كتاب سال:
داوران تنها قاضيان انتخاب كتاب سال نيستند
پيشنهاد شد كه از اين پس به مجموعه آثار جايزه بدهند، گفتند بررسي مي‌كنيم
مصطفي عليپور در اين‌باره گفت: آنچه تاكيد مي‌كنم اين است كه عموم شعرهايي كه امسال ديدم، خيلي فرماليستي ـ از منظر گرايش به ساخت و صورت ـ بودند و انرژي زيادي از شاعران صرفش شده بود.
اين داور نهايي بخش شعر جايزه كتاب سال در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران گفت: آن بخش‌هايي كه به شهود شاعرانه، ارتباط با مخاطب يا احساس و عاطفه شعري مربوط مي‌شود را در شعرهاي امسال بسيار فقير ديدم. اتفاقا در شعر شاعران بزرگي هم كه من اصلا انتظار نداشتم و اسم نمي‌برم، چنين مشكلي بود.
وي يادآور شد: گمان مي‌كنم كه نام‌ها اصولا در كتاب سال داوري نمي‌شوند؛ بلكه آثار منتشرشده داوري مي‌شوند.
عليپور گفت: من از مرحله مقدماتي تا مرحله نهايي داور بودم و براي هر كدام از آثار نقد و مطلب نوشته‌ام كه احتمالا سر فرصت آن‌ها را منتشر خواهم كرد.
وي با تاكيد اينكه انتخاب نشدن اثري در حوزه شعر مي‌تواند ناشي از فضاي نامطلوب شعر معاصر باشد، متذكر شد: احساس مي‌كنم اصولا در دو دهه 70 و 80 اثر بزرگي نداشته‌ايم كه آن‌را در سطح ملي بتوان ارزيابي و داوري كرد. شاعران بسيار بزرگي داريم؛ ولي آثاري كه اينان خلق كرده‌اند، عموما به سال‌هاي قبل از دهه 70 برمي‌گردد.
عليپور گفت: كتاب سال مشخصا و قاعدتا بايد نماينده بهترين يا ممتازترين اثر در هرحوزه باشد. خب آثار بخش شعر امسال واقعا اينطور نبودند. مشكل ديگر اينكه شاعران ما برخي مشكلات را دارند؛ به‌ويژه در چند سال اخير كه داور بوده‌ام، به اين رسيده‌ام كه عموما به درك ديگري از فرم يا ساخت رسيده‌اند؛ يعني بسياري از توانايي‌هايشان را به صورت و ساختار معطوف كرده‌اند. اين خيلي خوب است؛ اما شعر اصولا يك تجربه شهودي است و آني بايد داشته باشد كه شايد قابل تعريف نباشد.
وي ادامه داد: ‌گمان مي‌كنم كه در شعرهاي امسال واقعا اين موضوع به‌عنوان يك مشخصه خيلي روشن خود را نشان داد.
اين شاعر معاصر توضيح داد: ممكن است شاعران در سال آينده كتابهاي خوبي توليد كنند؛ ولي امسال شعرهايي كه براي داوري آمدند و تقريبا خيلي زياد بودند و حتا برخي تا مراحل بالا راه يافتند، نمره نهايي و يا نمره مؤلفه‌هايي كه در برگه راي بود را نياوردند. چون فقط داوران كه تنها قاضي نيستند و نگاه آنان هم براساس معيارها و مؤلفه‌هايي داده مي‌شود كه در فرم‌هاي دبيرخانه يا كارشناسان كتاب سال نوشته شده است. مثلا «شعر چيزي شبيه مرگ» منصور اوجي يا گزيده اشعار عمران صلاحي و يا مجموعه محمدعلي بهمني از اين دست بودند. اما اين به معناي ضعيف بودن آثار نيست. خيلي از آثار هم مؤلفه اصول ويرايش، صفحه آرايي و صحافي را نداشتند و خب اين امتيازشان را پايين آورد.
مصطفي عليپور در ادامه گفت‌وگو با ايسنا درباره اينكه آيا مي‌توان گفت شعر به نوعي وضعيت مرده رسيده است، گفت: شعر مرده نيست و به هر شكل تحرك خودش را دارد. اين خاصيت هنر است. در دهه 40 و 50 اوج شعر معاصر فارسي بود؛ اما گمان مي‌كنم در اين دوره هم شعرهاي خوب نيمايي گفته شود؛ ولي خب ممكن است در دو سه دهه اخير هم غيبت شعر خوب را ببينيم كه اينها به معناي ضعف نيستند.
وي خاطرنشان ساخت: يعني نمي‌شود گفت كه كاملا راه شعر قفل و بسته شده و به بحران دچار شده است. به هر حال تلاش‌هايي بوده و بزرگان شعر هستند و حضور دارند و به اقتضاي سن و شرايط، دفترهاي جديدشان را چاپ مي‌كنند.
او افزود: كتابهايي هم بوده‌اند كه يك يا دو داور راي مثبت داده‌اند؛ اما بايد طبق آيين‌نامه، مجموع آراي داوران را به‌دست آورند.
عليپور گفت: نام‌هاي رسيده به كتاب سال در بخش شعر نام‌هاي بزرگي هستند؛ اما خب همه مي‌دانند مثلا آثاري كه از مرحوم منزوي اين اواخر ديديم، با آثاري كه او در 10 - 15 سال پيش داشته است، اصلا قابل مقايسه نيست. به هر شكل ما به عنوان داور بايد برپايه مؤلفه‌هايي كه به ما مي‌دادند داوري مي‌كرديم. ما دو سال پيش كتاب آقاي آتشي را داشتيم كه خوشبختانه شرايط به گونه‌اي بود كه موفق شد اين جايزه را بگيرد.
وي ادامه داد: ما به دبيرخانه پيشنهاد كرديم كه با نگاه به مجموعه آثار جايزه بدهد و اين هم به عنوان يك مشخصه مهم براي كتاب سال به حساب آيد؛ مثلا به 40 سال تلاش شاعري عمران صلاحي. شايد اگر اين الگو بشود، مشكل فقدان نداشتن كتاب سال شعر در اين چند ساله حل شود. اين پيشنهاد شده و آنها هم گفته‌اند بايد بررسي شود تا سال آينده.
عليپور گفت: شعر امروز ويژگي‌ها و شرايطي پيدا كرده كه بايد زمان بسيار بگذرد كه بتوانيم برگرديم و آنها را با دقت بررسي كنيم، حداقل نزديك دو سه دهه، و اين خود مشكل ايجاد مي‌كند.
گفتني است: دو داور ديگر كتاب سال در بخش شعر ـ علي موسوي گرمارودي و كاميار عابدي ـ در تماس خبرنگار ايسنا، با ترديد در پاسخ دادن به اين پرسش كه جزو داوران بوده‌اند يا نه، از اظهار نظر در اين‌باره خودداري كردند.
انتهاي پيام
 
"ماريو لوتسى "نويسنده و شاعر مشهورايتاليايى در گذشت 
تهران ، خبرگزارى جمهورى اسلامى ۱۱ / ۱۲ / ۸۳
خارجى.ايتاليا.نويسنده .لوتسى
"ماريو لوتسى" شاعر و نويسنده مشهور ايتاليايى روز گذشته / دوشنبه /
در سن ۹۰ سالگى در زادگاهش "فلورنس "ايتاليا درگذشت .
پايگاه اينترنتى نشريه آلمانى "آخنر سايتونگ "روز سه شنبه با اعلام اين
خبر نوشت : "ماريو لوتسى"در سال۱۹۱۴ در فلورانس ايتاليا چشم به جهان گشود.
وى از سال۱۹۵۵ به عنوان استاد دانشگاه ،ادبيات و داستان نويسى را در
دانشگاه تدريس مىکرد.
"لوتسى "به عنوان يکى از بزرگترين نويسندگان و شاعران اروپايى در قرن
حاضر۶ بار کانديداى دريافت جايزه ادبى نوبل شد و از اين رو به وى لقب
کانديداىهميشگى جايزه نوبل داده شده بود. اين نويسنده شهير ايتاليايى
علاوه بر سرودن شعر، داستان ها، مقالات و نمايشنامه هاى زيادى نوشته و
منتشر کرده است .
صوير/ ۱۸۸۰ / ۱۴۲۳


 

 

IranPoetry.com//©2004-2008 • All Rights Reserved
بازنشر اينترنتي مطالب اين سايت با ذکر
آدرس دقيق بلامانع است